Bài hát "Đưa cơm cho mẹ đi cày" được nhạc sĩ Hàn Ngọc Bích sáng tác vào cuối năm 1970, khi chiến tranh Việt Nam đang ở thời kỳ khốc liệt nhất.[1] Khi đó, con gái đầu lòng của ông qua đời.[1][2] Đây là khoảng thời gian ông sơ tán về Thường Tín, Hà Tây để dạy học.[3] Các em thiếu nhi đi đưa cơm cho mẹ đi cày là nguồn cảm hứng để ông sáng tác bài hát.[3]

Bài hát tái hiện cảnh "những phụ nữ đảm đang thay chồng đi cày trên đồng ruộng và những em bé đưa cơm cho mẹ vào buổi đang trưa".[3] Bài hát được sáng tác toàn bộ ở nhịp 6
8, được nhận xét là đạt được hiệu quả diễn tả "bước chân lon ton của em bé khi đưa mẹ đi cày".[4]